Urząd Miasta Kutno

Historia

Kutno jest miastem o wielowiekowej historii, w której nie brak było czasów świetności i okresów upadku. Przeżywało długie lata rozkwitu pod rządami swych pracowitych i światłych właścicieli, ale także zmagało się okresami kryzysu, wynikającego z burzliwych dziejów Polski i procesów rozkładu struktury feudalnej.

Miasto powstało na miejscu zasiedlanym już w zamierzchłej przeszłości. Badania z ostatnich lat prowadzone w rejonie Kutna przyniosły interesujące odkrycia nowych stanowisk osadnictwa kultury wschodniopomorskiej, wśród których do najciekawszych należą: grób skrzynkowy z miejscowości Kręcieszki, gm. Bedlno, pochodzący z okresu halsztadzkiego D (550-400 p.n.e.) i zawierający aż 42 popielnice oraz nietypowy dla tej kultury grób jamowy z Florka, gm. Kutno, datowany na wczesny okres lateński. (400 p.n.e - początek n.e.).

Początek miejskiego charakteru Kutna wyznacza przywilej targowy księcia płockiego Siemowita IV z 1386 r., nadany Andrzejowi z Radzikowa za wierną służbę u boku księcia w okresie jego zabiegów o koronę polską. Przywilej ten zwalniał mieszkańców Kutna od wszelkich opłat, posług i ciężarów z wyjątkiem dwóch groszy z łanu. Ponadto uwalniał od jurysdykcji sądów ziemskich, odtąd mieszkańcy odpowiadali jedynie przed księciem i właścicielem. Wreszcie książę pozwolił odbywać targi w poniedziałki, a jarmarki na dzień św. Wawrzyńca. Nadanie przywileju targowego miało zasadnicze znaczenie dla dalszego rozwoju Kutna, już wtedy będącego miejscowością o dużym stopniu zorganizowania, skoro znajdował się tutaj kościół parafialny. Powstanie parafii można przesunąć w czasie nawet na połowę XIII wieku. Na tak odległą jej metrykę wskazuje rozległy obszar obejmujący 14 miejscowości, jak również patron - kościoła św. Wawrzyniec, którego kult staje się popularny w Polsce na przełomie XII i XIII stulecia. O znaczeniu Kutna jako ośrodka religijnego świadczy także wystawienie na początku XV w. murowanej świątyni, której budowę należy wiązać z mecenatem Andrzeja z Radzikowa.

W przypadku Kutna nie jest znany dokument lokacyjny na prawie niemieckim. Jednak najnowsze badania nad genezą miasta skłaniają się do uznania za taki przywileju targowego, który w przypadku miast mazowieckich był równoznaczny z erygowaniem miasta. Należy zatem przyjąć , że również około 1386 r. ukształtował się samorząd miejski. Jednak jednoznaczne określenie Kutna jako miasta pochodzi dopiero z dokumentu wystawionego w 1444 r., natomiast już od trzydziestych lat XV wieku mieszkańców nazywa się oppidiani (mieszczanie) lub providi (opatrzni), określenia używane przy osobach stanu mieszczańskiego.

Z tego najwcześniejszego okresu pochodzi najstarsza pieczęć miejska Kutna. Zawiera ona w polu pieczęci dwa dziki wspięte w układzie antytetycznym, pomiędzy którymi umieszczono ostrzew. W otoku biegnie napis teksturą gotycką: Sigillum Civitatis Kuthnensis.

Andrzej z Radzikowa herbu Ogon był protoplastą rodziny Kucieńskich - właścicieli miasta do 1689 roku. Twórcą potęgi rodu był Mikołaj Kucieński (ok 1430- 1493), wojewoda łęczycki i starosta generalny Wielkopolski, który należał do najbliższego otoczenia króla Kazimierza Jagiellończyka. W 1462 roku po śmierci księcia mazowieckiego Władysława II opowiedział się jednoznacznie za włączeniem ziemi gostynińskiej do korony, wydając królowi trzymany przez siebie zamek w Gostyninie. Tym samym jego dobra kutnowskie znalazły się bezpośrednio pod berłem króla polskiego.

• Ważne daty w historii Kutna